W czasach pandemii Corony powszechne stało się zmuszanie poszczególnych osób do kwarantanny. Nawet jeśli osoby te cieszą się dobrym zdrowiem, nie mogą w ten sposób pracować. Tam, gdzie wcześniej państwo bezwarunkowo pokrywało utratę wynagrodzenia przez dotkniętego chorobą pracownika, wkrótce będzie to dotyczyło tylko zaszczepionych pracowników.
Dowiedz się tutaj, jak to może być realizowane w praktyce i czy oznacza to, że pracodawca ma teraz prawo pytać o status szczepień.
Poprzednie uregulowanie kwestii kontynuacji wypłaty wynagrodzeń
Ustawa o ochronie przed zakażeniami (Infektionsschutzgesetz, IfSG) stanowi, że zasadniczo nikt nie powinien ponosić utraty wynagrodzenia z powodu urzędowo zarządzonej kwarantanny. Jeśli pracownik nie może stawić się w pracy z powodu zarządzenia kwarantanny, korzysta z § 56 I 1 IfSG. Norma ta przyznaje poszkodowanemu odszkodowanie pieniężne.
W praktyce odszkodowanie to wypłacane jest za pośrednictwem pracodawcy. Pracodawca może następnie zlecić zwrot pieniędzy przez władze (§ 56 V 3, XII IfSG).
W przyszłości wyjątek dla osób nieszczepionych
IfSG przewiduje również, że odszkodowanie nie jest wypłacane "każdemu, kto mógł uniknąć segregacji poprzez skorzystanie ze szczepienia [...], które było publicznie zalecane [...] na obszarze zwykłego pobytu danej osoby" (§ 56 I 4 IfSG). Wyjątek ten istnieje w ustawie od lata 2020 r., ale dotychczas nie był stosowany ze względu na krótką dostępność szczepionek.
W międzyczasie jednak podaż szczepionek zapewne tak się rozwinęła, że ten wyjątek ma zastosowanie. W końcu każdy, kto jest w stanie, mógł się już zaszczepić. Dlatego niemieckie kraje związkowe uzgodniły, że od 1 listopada 2021 r. wyjątek ten powinien obowiązywać w całych Niemczech. Dla tych, którzy nie mogą się zaszczepić z powodów zdrowotnych, będą obowiązywały zwolnienia wsteczne.
Prawo pracodawcy do pytania o status szczepień
Dla pracodawców rodzi to czysto praktyczne pytanie: skąd mam wiedzieć, czy konkretnemu pracownikowi przysługuje od organu rekompensata pieniężna? Przecież pracodawca ma w tym interes, skoro to on jest płatnikiem w sprawie o odszkodowanie.
Zasadniczo nie ma prawa do pytania o stan szczepień w ramach stosunku pracy. Wyjątkiem są pewne grupy zatrudnienia, takie jak pielęgniarki lub nauczyciele i wychowawcy (§§ 23a, 36 ust. 3 IfSG).
Federalne Ministerstwo Zdrowia uznaje jednak żądanie pracodawcy o udzielenie informacji w takich przypadkach za uzasadnione. Informacje o istotnych danych dotyczących zdrowia są w tej formie niezbędne do przetwarzania i realizacji stosunku pracy. W tym przypadku interes pracodawcy przeważa nad prawem pacjenta do prywatności (art. 88 ust. 1 DS-GVO, § 26 ust. 3 BDSG).
W związku z tym, jeśli pracownik domaga się odszkodowania, musi również przekazać informację o swoim statusie szczepienia lub o braku możliwości szczepienia.
Uwaga: Kwarantanna nie jest równoznaczna z niezdolnością do pracy
Scenariusze pracownika w kwarantannie i pracownika poddanego kwarantannie (niezdolnego do pracy) muszą być ściśle rozdzielone.
Jeśli pracownik jest niezdolny do pracy, ma on w każdym przypadku prawo do kontynuacji wypłaty wynagrodzenia zgodnie z ustawą o kontynuacji wypłaty wynagrodzenia (EFZG) przez okres do sześciu tygodni (§ 3 EFZG). Wynagrodzenie to wypłacane jest przez pracodawcę.
Jeśli pracownik przebywa tylko na kwarantannie lub jest zakażony asymptotycznie, ma prawo do odszkodowania wyjaśnionego powyżej. Tutaj znowu ma znaczenie, czy dana osoba została zaszczepiona.
Jeśli pracownik udaje niezdolność do pracy, aby uniknąć utraty wynagrodzenia, stanowi to możliwą przyczynę rozwiązania umowy bez wypowiedzenia.
Prawo do home office jako rozwiązanie?
Cały problem można by jednak obejść, gdyby istniała możliwość wykonywania przez pracownika pracy z biura domowego na czas kwarantanny. IfSG jeszcze do 30 czerwca 2021 r. przewidywał to jako ogólne uprawnienie pracownika, to obecnie "prawo do home office" już nie istnieje. O tym, czy praca może być wykonywana w home office, decyduje wyłącznie pracodawca. Jeśli nie ma porozumienia między pracownikiem a pracodawcą, obowiązują wyżej wymienione zasady.
Polski 
Deutsch 
English 
Español 
Français