W 2014 r. rosyjska firma Kaspersky zajmująca się cyberbezpieczeństwem dokonała niepokojącego odkrycia. Wyrafinowana grupa hakerów o nazwie Caretoznany również jako "The Mask", od lat prowadził niezauważone cyberszpiegostwo. Nazwa pochodzi z hiszpańskiego slangu i oznacza "maskę" lub "brzydką twarz" - termin ten został znaleziony w kodzie źródłowym wykorzystywanego złośliwego oprogramowania.

Szczególnie wybuchowe: byli pracownicy Kaspersky ujawnili później, że Hiszpańska grupa Careto był prawdopodobnie bezpośrednio kontrolowany przez rząd w Madrycie. Jest to niezwykły przypadek zaangażowania zachodniego kraju w cyberszpiegostwo kierowane przez państwo - obszar wcześniej kojarzony głównie z państwami takimi jak Rosja, Chiny czy Korea Północna.

Rewelacje na temat powiązań między Careto Group Hiszpania i agencje rządowe stawiają ważne pytania dotyczące globalnego krajobrazu cyberbezpieczeństwa. Jak daleko zachodnie demokracje posuwają się w cyfrowym nadzorze? Jakie były cele grupy i jakich technik używała? Poniżej przeanalizujemy te pytania bardziej szczegółowo.

Ważne ustalenia

  • Grupa hakerska Careto została odkryta przez Kaspersky w 2014 roku i jest jednym z najbardziej zaawansowanych podmiotów cyberszpiegowskich na świecie
  • Nazwa "Careto" pochodzi z hiszpańskiego slangu i oznacza "maskę" lub "brzydką twarz"
  • Byli pracownicy Kaspersky odkryli powiązania z hiszpańskim rządem
  • Grupa reprezentuje rzadki przypadek działań hakerskich zachodniego państwa
  • Rewelacje te zmieniają dotychczasowe rozumienie globalnego krajobrazu cyberszpiegostwa
  • Możliwości techniczne Grupy wskazują na znaczne zasoby i wiedzę specjalistyczną

Wprowadzenie do tematu cyberszpiegostwa

Świat cyberszpiegostwa to zacieniona sfera, w której podmioty państwowe, takie jak Grupa spółek Careto działać potajemnie. W czasach, gdy dane stały się najcenniejszym towarem, metody gromadzenia informacji uległy zasadniczej zmianie. Nie skupiamy się już na fizycznych włamaniach lub rekrutacji informatorów, ale na cyfrowej infiltracji i tajnym nadzorze.

Rewelacje na temat rzekomo kontrolowanej przez Hiszpanię Grupy Careto rzuciły światło na rzeczywistość cyberszpiegostwa kierowanego przez państwo. Sytuacja ta rodzi fundamentalne pytania dotyczące suwerenności cyfrowej i ochrony wrażliwych informacji.

Czym jest cyberszpiegostwo?

Cyberszpiegostwo odnosi się do ukierunkowanego i zazwyczaj niejawnego pozyskiwania poufnych informacji za pomocą środków cyfrowych. W przeciwieństwie do zwykłej cyberprzestępczości, która często ma na celu szybki zysk finansowy, cyberszpiegostwo zwykle ma następujące cele Długoterminowe cele strategiczne, polityczne lub ekonomiczne.

Na stronie Grupa spółek Careto stanowi szczególnie wyrafinowany przypadek cyberszpiegostwa sponsorowanego przez państwo. Należy do kategorii zaawansowanych trwałych zagrożeń (APT) - wyrafinowanych zagrożeń, które charakteryzują się trzema głównymi cechami:

  • Długotrwała obecność w zagrożonych systemach
  • Wysoce ukierunkowane ataki
  • Wykorzystanie zaawansowanych technik i narzędzi

APT, takie jak Careto, wykorzystują złożone złośliwe oprogramowanie, inżynierię społeczną i exploity zero-day, aby przenikać do sieci niewykryte i pozostawać tam przez długi czas. Podczas gdy większość znanych grup APT jest przypisywana krajom takim jak Rosja, Chiny lub Korea Północna, przypadek Careto Holding Hiszpaniaże zachodnie demokracje również aktywnie działają w tym obszarze.

"Nowoczesne cyberszpiegostwo jest cyfrową kontynuacją klasycznej pracy wywiadowczej przy użyciu innych środków. Kluczowa różnica polega na tym, że atakujący nie muszą już stawiać stopy w kraju docelowym i nadal mogą uzyskać dogłębny wgląd w jego najbardziej wrażliwe obszary".

Prof. dr Martin Schallbruch, Instytut Społeczeństwa Cyfrowego

Dzisiejsze znaczenie i wpływ

W naszym coraz bardziej usieciowionym świecie cyberszpiegostwo nabrało ogromnego znaczenia strategicznego. Umożliwia ono państwom uzyskiwanie poufnych informacji bez fizycznej obecności lub otwartej konfrontacji. The Careto Holding Hiszpania jest przykładem tego rozwoju.

Skutki cyberszpiegostwa są złożone i dalekosiężne. Na poziomie dyplomatycznym odkrycie takich operacji może prowadzić do znacznych napięć między państwami. Z ekonomicznego punktu widzenia kradzież tajemnic handlowych i technologii może spowodować szkody liczone w miliardach dolarów.

Szczególnie niepokojące jest coraz większe zacieranie się granic między podmiotami państwowymi i niepaństwowymi. Rewelacje na temat Careto pokazały, że nawet rzekomo przejrzyste demokracje prowadzą tajne operacje cyberszpiegowskie, które Podstawowe pytania dotyczące kontroli demokratycznej takich działań.

Dla firm i organizacji oznacza to, że muszą chronić się przed wyrafinowanymi atakami przeprowadzanymi przy użyciu państwowych zasobów i wiedzy specjalistycznej. Stanowi to ogromne wyzwanie, ponieważ atakujący często dysponują zasobami, które znacznie przekraczają możliwości komercyjnych rozwiązań bezpieczeństwa.

Na stronie Grupa spółek Careto jest uważana za jedną z najbardziej zaawansowanych grup APT swoich czasów, porównywalną z innymi grupami sponsorowanymi przez państwo, takimi jak Flame lub Equation Group, która jest uważana za powiązaną z NSA. Ich wyrafinowane oprogramowanie szpiegowskie było wymierzone w rządy, firmy i aktywistów na całym świecie.

Przegląd Grupy Careto

Działając w cieniu cyfrowego świata Careto Group Hiszpania jako wysoce profesjonalna jednostka szpiegowska, której prawdziwa tożsamość wyszła na jaw dopiero w 2014 roku. Ta grupa cyberszpiegowska była jedną z najbardziej zaawansowanych technicznie w swoim rodzaju i miała niezwykłą zdolność do ukrywania swojej działalności przez lata. Odkrycie ich operacji ujawniło złożoną sieć z podejrzanymi powiązaniami z podmiotami państwowymi.

Historia Grupy Careto

Historia Grupa spółek Careto Można udowodnić, że działalność grupy rozpoczęła się w 2007 roku, kiedy odkryto jej pierwsze cyfrowe ślady. Przez ponad siedem lat grupa była w stanie działać niezauważona i zbierać informacje od wielu celów na całym świecie.

Decydujący punkt zwrotny nastąpił w 2014 r., kiedy eksperci ds. bezpieczeństwa z Kaspersky zidentyfikowali podejrzany ruch sieciowy. Początkowo badacze podejrzewali, że za działaniami stoi znana już grupa kontrolowana przez państwo. Jednak po głębszej analizie odkryli nieznany wcześniej podmiot.

Nazwa "Careto" pochodzi od hiszpańskiego słowa slangowego, które eksperci znaleźli w kodzie złośliwego oprogramowania. Reakcja grupy na jej ujawnienie była szczególnie niezwykła: w ciągu kilku godzin od opublikowania raportu Kaspersky, grupa wycofała się i usunęła wszystkie ślady swojej infrastruktury.

Takie zachowanie podkreśla wysoki poziom profesjonalizmu zespołu i wskazuje na jasno określone plany awaryjne - typową cechę operacji cybernetycznych wspieranych przez państwo. Szybka i skoordynowana reakcja przyciągnęła uwagę ekspertów i podsyciła podejrzenia co do możliwych powiązań z agencjami rządowymi.

Cele i motywacje grupy

W przeciwieństwie do cyberprzestępców motywowanych finansowo, cyberprzestępcy Careto Group Hiszpania w zakresie gromadzenia informacji strategicznych. Grupa była skierowana do organizacji dyplomatycznych, firm energetycznych i instytutów badawczych w 31 różnych krajach.

Szczególnie uderzające było skupienie się na Kubie, gdzie sieć rządowa służyła nawet jako "pacjent zero" w dochodzeniu Kaspersky. Koncentrację tę można wytłumaczyć historycznymi powiązaniami między Hiszpanią a Kubą oraz faktem, że wyspa zapewniła schronienie członkom baskijskiej organizacji separatystycznej ETA - co jest oczywistym interesem bezpieczeństwa dla Hiszpanii.

Gibraltar, terytorium roszczone przez Hiszpanię i znajdujące się pod brytyjską kontrolą, również było celem ataku grupy. Innymi ważnymi celami były obiekty w Brazylii, Algierii, Francji i Wenezueli. Ten geograficzny rozkład celów wyraźnie pokrywa się z polityką zagraniczną i strategicznymi interesami Hiszpanii.

Na stronie Grupa spółek Careto wyraźnie dążyła do osiągnięcia celów geopolitycznych, które były zbieżne z interesami narodowymi Hiszpanii. Zamiast dążyć do natychmiastowego zysku finansowego, grupa systematycznie gromadziła informacje, które mogły mieć dużą wartość dla polityki zagranicznej i bezpieczeństwa państwa. Taka orientacja wzmacnia domniemanie wsparcia lub kontroli ze strony państwa.

Powiązania z hiszpańskim rządem

Wątki Careto Corporate Group Hiszpania według ekspertów ds. bezpieczeństwa prowadziły bezpośrednio do centrów kontroli hiszpańskiego rządu. Chociaż przez długi czas nie było oficjalnego potwierdzenia, istnieje coraz więcej dowodów na to, że ta wyrafinowana operacja cyberszpiegowska była kierowana przez państwo. Profesjonalizm i strategiczna orientacja ataków wskazują na zasoby, które zazwyczaj są dostępne tylko dla rządów.

Możliwy wpływ i kontrola

Według doniesień TechCrunch, byli pracownicy Kaspersky w 2025 roku potwierdzili, że istnieją wewnętrzne "brak uzasadnionych wątpliwości" w związku między hiszpańskim rządem a Careto. W szczególności hiszpańskie służby specjalne CNI (Centro Nacional de Inteligencia) są podejrzewane o bycie siłą napędową operacji.

Taka cybernetyczna grupa operacyjna jest zazwyczaj kontrolowana przez kilka warstw ukrycia. Eksperci zakładają, że CNI nie działało bezpośrednio, ale przez pośredników lub firmy przykrywki, aby zapewnić wiarygodne zaprzeczenie.

Rewelacje te stawiają Hiszpanię w wąskim gronie krajów zachodnich, które ewidentnie rozwinęły zaawansowane zdolności cyberszpiegowskie. Struktura hiszpańskiej firmy Careto sugeruje profesjonalną organizację wyposażoną w znaczne zasoby.

Dowody i oznaki współpracy

Oznaki powiązań między Careto a hiszpańskim rządem są zróżnicowane i przekonujące. Poniższe dowody są szczególnie odkrywcze:

  • Elementy języka hiszpańskiego w kodzie źródłowym złośliwego oprogramowania, w tym liczne terminy i instrukcje debugowania, które wskazują na programistów posługujących się hiszpańskim jako językiem ojczystym
  • Strategiczny wybór celuco odzwierciedla hiszpańskie interesy geopolityczne
  • Zaawansowanie techniczneco wskazuje na znaczne zasoby i wiedzę specjalistyczną
  • Profesjonalne zachowanie po zdemaskowaniu przez Kaspersky

Szczególnie uderzające było skupienie się na Kubie, gdzie schronienie znaleźli członkowie baskijskiej organizacji terrorystycznej ETA (Euskadi Ta Askatasuna). Ten wybór celu wskazuje na silne zainteresowanie ze strony hiszpańskiego rządu, który od dziesięcioleci walczy z ETA.

Gibraltar, sporne terytorium pod brytyjską kontrolą, do którego Hiszpania od dawna rości sobie prawa, również był celem ataków. Cele te wyraźnie odzwierciedlają hiszpańskie interesy narodowe i stanowią podstawę powiązań z rządem.

Na stronie Careto Corporate Group Hiszpania wykorzystywali wyrafinowane szkodliwe oprogramowanie, które działało na różnych systemach operacyjnych, a nawet wykorzystywało luki w produktach Kaspersky. Ta złożoność techniczna wskazuje na zasoby zazwyczaj dostępne tylko dla podmiotów państwowych.

Po zdemaskowaniu przez Kaspersky'ego grupa wycofała się błyskawicznie i zatarła wszelkie ślady, co wskazuje na wysoce profesjonalną, kontrolowaną przez państwo operację. Sam Kaspersky unikał publicznego przypisywania winy Hiszpanii, prawdopodobnie w celu uniknięcia napięć dyplomatycznych, ale wewnętrznie połączenie zostało uznane za bezpieczne.

Techniki grupy Careto

Dzięki wyrafinowanemu arsenałowi złośliwego oprogramowania i narzędzi do inwigilacji Careto Business Group jako jedna z najbardziej zaawansowanych technicznie grup cyberataków swoich czasów. Sklasyfikowana przez ekspertów ds. bezpieczeństwa jako "elitarny APT", grupa posiadała możliwości, które zrobiły wrażenie nawet na doświadczonych analitykach cyberbezpieczeństwa. Ich metody i narzędzia techniczne wykazywały poziom złożoności zwykle osiągalny tylko przy wsparciu rządu.

Wykorzystywane złośliwe oprogramowanie i narzędzia

Centralnym punktem działalności Careto był Wysoce modularne złośliwe oprogramowaniektóry stał się znany ze swoich zdolności adaptacyjnych. To złośliwe oprogramowanie może działać na różnych systemach operacyjnych - w tym Windows, Linux i macOS - co jest rzadkością dla grup APT tej epoki. Eksperci ds. bezpieczeństwa znaleźli nawet dowody na istnienie wersji na platformy mobilne, takie jak iOS i Android.

Złośliwe oprogramowanie Careto Business Group charakteryzował się modułową strukturą. Różne komponenty mogły być aktywowane w zależności od celu i wymagań. Ta elastyczność umożliwiła atakującym precyzyjne ukierunkowanie ataków na określone informacje bez pozostawiania niepotrzebnych śladów cyfrowych.

Zdolność złośliwego oprogramowania była szczególnie niepokojąca, wyodrębnić klucze kryptograficzne. Wskazuje to na głęboką wiedzę techniczną i znaczne zasoby. Grupa wykorzystywała również exploity zero-day - nieznane wcześniej luki w zabezpieczeniach - do penetrowania systemów, w tym luk we własnym oprogramowaniu antywirusowym Kaspersky.

Możliwości techniczne złośliwego oprogramowania obejmowały:

  • Nagrywanie naciśnięć klawiszy
  • Przechwytywanie zaszyfrowanej komunikacji
  • Tworzenie zrzutów ekranu
  • Kradzież poufnych plików
  • Monitorowanie ruchu danych w sieci WLAN

Koncentracja na nadzorze cyfrowym

Na stronie Careto Business Group realizowała jasną strategię cyfrowego nadzoru. W przeciwieństwie do cyberprzestępców motywowanych finansowo, celem nie było osiągnięcie szybkiego zysku, ale gromadzenie długoterminowych, tajnych informacji - typowa cecha operacji szpiegowskich kierowanych przez państwo.

Proces ataku zazwyczaj rozpoczynał się od Wiadomości e-mail wyłudzające informacjektóre były specjalnie dostosowane do odbiorców. E-maile te udawały, że pochodzą z hiszpańskich gazet i zawierały odsyłacze do zwodniczo autentycznie wyglądających stron internetowych. Gdy tylko ofiary kliknęły na te linki, złośliwe oprogramowanie zostało zainstalowane w tle.

Możliwości monitorowania Careto Business Group były rozległe. Wykorzystywane złośliwe oprogramowanie mogło nie tylko wykradać dokumenty, ale także monitorować bieżącą komunikację, przechwytywać hasła, a nawet naruszać szyfrowane połączenia. Na szczególną uwagę zasługuje możliwość analizowania ruchu sieciowego i wydobywania wrażliwych danych.

"Zaawansowanie techniczne złośliwego oprogramowania Careto jest porównywalne z najbardziej zaawansowanymi grupami hakerskimi sponsorowanymi przez państwo, jakie kiedykolwiek obserwowaliśmy".

Raport bezpieczeństwa Kaspersky Lab

Grupa działała z niezwykłą ostrożnością i precyzją. Ich ataki zostały zaprojektowane w taki sposób, aby mogły pozostać niewykryte przez długi czas. Umożliwiło to ciągłe monitorowanie systemów docelowych i wydobywanie cennych informacji przez miesiące, a nawet lata.

Możliwości techniczne grupy Careto podkreślają wysoki poziom zasobów i wiedzy specjalistycznej, które zostały wykorzystane do opracowania jej narzędzi. To połączenie zaawansowania technicznego i strategicznej cierpliwości sprawia, że grupa jest doskonałym przykładem nowoczesnego cyberszpiegostwa.

Dotknięte organizacje i kraje

Ataki na obiekty w 31 krajach na całym świecie Hiszpańska grupa Careto przeprowadziła jedną z najbardziej kompleksowych kampanii cyberszpiegowskich w ostatnich dziesięcioleciach. Cele zostały strategicznie wybrane i obejmowały organizacje o szczególnym znaczeniu dla hiszpańskich interesów. Ta dalekosiężna operacja ilustruje możliwości techniczne i ambicje geopolityczne stojące za złośliwym oprogramowaniem Careto.

Kto był celem ataku?

Na stronie Careto Group Hiszpania skoncentrowała swoje ataki na wielu strategicznie ważnych obiektach.Sieci rządowebyły szczególnym celem, zwłaszcza w krajach o znaczeniu geopolitycznym dla Hiszpanii. Kuba okazała się jednym z głównych celów, co można wytłumaczyć historycznymi powiązaniami między dwoma narodami i podejrzeniami o obecność członków ETA na wyspie.

Gibraltar, brytyjskie terytorium zamorskie, do którego prawa rości sobie Hiszpania, również był intensywnie atakowany. Podkreśla to związek między cyberszpiegostwem a interesami terytorialnymi Hiszpanii.

Misje dyplomatyczne były kolejnym ważnym celem ataków. Ataki na te organizacje wskazują na duże zainteresowanie informacjami dotyczącymi polityki zagranicznej. Szczególnie ucierpiały ambasady i konsulaty w Brazylii, Algierii, Francji, Wielkiej Brytanii i Wenezueli.

Atakowano również instytuty badawcze, szczególnie te zajmujące się technologią i bezpieczeństwem. Celem było prawdopodobnie uzyskanie dostępu do cennych wyników badań i własności intelektualnej. Ataki te pokazują, że Grupa Careto była zainteresowana nie tylko informacjami politycznymi, ale także naukowymi i technologicznymi.

Kolejnym strategicznym celem były firmy energetyczne. Infiltracja tych organizacji podkreśla znaczenie bezpieczeństwa energetycznego w kontekście nowoczesnego cyberszpiegostwa. Szczególnie ucierpiały firmy w Ameryce Łacińskiej i Afryce Północnej.

Warto również zauważyć, że celem ataków byli aktywiści i organizacje społeczeństwa obywatelskiego. Wskazuje to, że monitorowanie ruchów opozycji politycznej było również jednym z celów operacji.

Region Główne kraje docelowe Główne organizacje docelowe Funkcje specjalne
Ameryka Łacińska Kuba, Brazylia, Wenezuela Sieci rządowe, przedsiębiorstwa energetyczne Historyczne powiązania z Hiszpanią
Europa Gibraltar, Francja, Wielka Brytania Organizacje dyplomatyczne, instytuty badawcze Interesy terytorialne (Gibraltar)
Afryka Północna Algieria, Maroko Firmy energetyczne, sieci rządowe Geopolityczne znaczenie dla Hiszpanii
Na całym świecie Różne kraje Aktywiści, organizacje społeczeństwa obywatelskiego Inwigilacja opozycji politycznej

Międzynarodowe reakcje i skutki

Rewelacje na temat domniemanych powiązań między Grupą Careto a hiszpańskim rządem wywołały różne reakcje na arenie międzynarodowej. W społeczności zajmującej się cyberbezpieczeństwem poruszenie wywołało uświadomienie sobie, że zachodnie demokracje również wykorzystują zaawansowane zdolności cyberszpiegowskie.

Kiedy Kaspersky Lab po raz pierwszy wykrył złośliwe oprogramowanie w 2014 roku, firma unikała bezpośredniego przypisywania go Hiszpanii. Prawdopodobnie miało to na celu uniknięcie napięć dyplomatycznych. Dopiero w 2025 r. byli pracownicy potwierdzili TechCrunchowi, że to hiszpański rząd był mózgiem.

Wyciszona międzynarodowa reakcja dyplomatyczna na te rewelacje jest niezwykła. Wskazuje to, że cyberszpiegostwo jest obecnie uważane za powszechną praktykę wśród państw.Milcząca akceptacja takich działań stworzyła nową normalność w stosunkach międzynarodowych.

Jednak dla zainteresowanych krajów, zwłaszcza Kuby i innych krajów Ameryki Łacińskiej, ujawnione informacje nadwyrężyły dwustronne stosunki z Hiszpanią. W niektórych przypadkach doprowadziło to do napięć dyplomatycznych i oficjalnych protestów.

Na poziomie technicznym ustalenia dotyczące Careto Group doprowadziły do zwiększenia środków bezpieczeństwa. Wiele organizacji sprawdziło swoje sieci pod kątem oznak kompromitacji i poprawiło swoje zabezpieczenia przed podobnymi atakami.

Rewelacje te dodają Hiszpanię do niewielkiej grupy krajów zachodnich, którym udowodniono, że angażują się w zaawansowane cyberszpiegostwo. Obejmuje to również USA z Equation Group, Francję z Animal Farm i Wielką Brytanię z własnymi programami cyberszpiegowskimi.Ujawnienie działalności Careto podniosło świadomość na temat cyberataków kierowanych przez państwo na całym świecie. Pokazuje to, że nie tylko tradycyjne potęgi cybernetyczne, takie jak Rosja, Chiny czy USA, mają zaawansowane zdolności cyberszpiegowskie, ale także państwa średniej wielkości, takie jak Hiszpania.

Długoterminowy wpływ tych rewelacji na międzynarodowy krajobraz cyberbezpieczeństwa nie jest jeszcze w pełni przewidywalny. Oczywiste jest jednak to, że Careto Group Hiszpania miały znaczący wpływ na rozwój państwowych zdolności cyberszpiegowskich i ich postrzeganie przez społeczność międzynarodową.

Studia przypadków dotyczące znanych ataków

Konkretne studia przypadków ujawniają prawdziwą skalę i wyrafinowanie cyberataków przeprowadzanych przez Grupę Careto, która prawdopodobnie jest kontrolowana przez Hiszpanię. Wzorce ataków tej wysoce wyspecjalizowanej jednostki bardzo różnią się od zwykłej cyberprzestępczości i wskazują na operację kierowaną przez państwo. Podczas gdy typowi cyberprzestępcy w Hiszpanii zwykle szukają korzyści finansowych poprzez oszustwa bankowe lub oprogramowanie ransomware, to Grupa spółek Careto jasno określone cele geopolityczne.

Szczegółowa analiza konkretnych incydentów

Jeden ze szczególnie odkrywczych przypadków dotyczy ataku na kubańską sieć rządową, która później posłużyła jako "pacjent zero" w dochodzeniu Kaspersky. Operacja rozpoczęła się od zwodniczo autentycznej wiadomości phishingowej rzekomo pochodzącej z hiszpańskiej witryny informacyjnej. Zawarty w niej link prowadził do fałszywej strony internetowej, która była prawie nie do odróżnienia od oryginału.

Po odwiedzeniu tej strony w tle wykonywany był exploit typu zero-day, który wykorzystywał lukę w przeglądarce. Zainstalowane złośliwe oprogramowanie pozostawało niewykryte przez ponad dwa lata i w tym czasie gromadziło dane:

  • Korespondencja dyplomatyczna
  • Wewnętrzne dokumenty strategiczne
  • Informacje o członkach ETA na Kubie

Inny godny uwagi przypadek dotyczył spółki energetycznej w Algierii. W tym przypadku Careto Holding Hiszpania ukierunkowane na informacje o umowach na dostawy gazu z krajami europejskimi. Do tego ataku grupa wykorzystała niestandardowy wariant złośliwego oprogramowania dla systemu Linux, który został opracowany specjalnie dla systemów często używanych w tym sektorze.

Ataki zostały przeprowadzone przy użyciu spear phishingu - ukierunkowanych wiadomości phishingowych, które często były zamaskowane jako hiszpańskie gazety. Niezwykła jest techniczna wszechstronność grupy, która opracowała dostosowane złośliwe oprogramowanie dla systemów Windows, Linux, macOS i prawdopodobnie także mobilnych systemów operacyjnych, takich jak iOS i Android.

"Precyzja i zdolność adaptacji tych ataków podkreśla wiedzę techniczną i strategiczną orientację grupy. Nie mamy tu do czynienia ze zwykłymi cyberprzestępcami, ale z wysoce profesjonalną operacją".

Ekspert ds. bezpieczeństwa w firmie Kaspersky

Wnioski wyciągnięte z ataków

Operacje Careto Group oferują ważne informacje dla zrozumienia współczesnego cyberszpiegostwa. Po pierwsze, ataki te pokazują, że granice między "dobrymi" i "złymi" aktorami w cyberprzestrzeni zacierają się - nawet państwa demokratyczne najwyraźniej stosują zaawansowane cyberszpiegostwo.

Druga ważna lekcja dotyczy wyzwań związanych z przypisywaniem. Podczas gdy wskazówki techniczne, takie jak elementy języka hiszpańskiego w kodzie, mogą dostarczyć ważnych wskazówek, jednoznaczne przypisanie do podmiotów państwowych często pozostaje trudne i politycznie wrażliwe.

Po trzecie, sprawa ta podkreśla fundamentalną różnicę między cyberprzestępczością motywowaną finansowo a szpiegostwem kierowanym przez państwo:

Aspekt Typowe cyberprzestępstwa Działanie Careto
Motywacja Zysk finansowy Interesy geopolityczne
Ramy czasowe Krótkoterminowy Długoterminowy (lata)
Zasoby Ograniczony Rozległy
Cele Szeroka dywersyfikacja Wysoce specyficzny wybór

Po czwarte, przypadek ten pokazuje, jak ważne jest wielowarstwowe podejście do bezpieczeństwa. Nawet zaawansowane rozwiązania bezpieczeństwa, takie jak te od Kaspersky, zostały początkowo ominięte przez Careto. Zagrożenie można było zidentyfikować tylko dzięki połączeniu różnych metod wykrywania.

Reakcja grupy po ich ujawnieniu była szczególnie imponująca: w ciągu kilku godzin wycofali się i zatarli wszelkie ślady swojej działalności. Ta szybka i dokładna reakcja podkreśla Wyjątkowy profesjonalizm operacji i wskazuje na znaczne zasoby, które zazwyczaj są dostępne tylko dla podmiotów państwowych.

Zdolność do tworzenia spersonalizowanego złośliwego oprogramowania dla różnych systemów operacyjnych pokazuje również, że grupa posiadała zespół wysoko wykwalifikowanych programistów - co jest kolejną oznaką operacji sponsorowanej przez państwo.

Rola cyberbezpieczeństwa

Jak na ironię losu, Hiszpania, domniemana ojczyzna Grupa Caretopoczyniła znaczne postępy w dziedzinie cyberbezpieczeństwa. Podczas gdy z jednej strony istnieją podejrzenia, że rząd wspiera ofensywne operacje cybernetyczne, kraj ten jednocześnie znacznie rozszerzył swoje zdolności obronne. Ta dwoistość odzwierciedla złożoną rzeczywistość współczesnej polityki bezpieczeństwa cyfrowego.

Obecne środki bezpieczeństwa w Hiszpanii

W ostatnich latach Hiszpania rozwinęła solidne struktury do walki z cyberprzestępczością. Główna odpowiedzialność spoczywa na dwóch instytucjach: Guardia Civil i Policía Nacional, przy czym na szczególną uwagę zasługuje wyspecjalizowany Unidad de Investigación Tecnológica.

Na szczeblu krajowym kluczową rolę odgrywa Instituto Nacional de Ciberseguridad (INCIBE). Organizacja ta nie tylko koordynuje środki zapobiegawcze, ale także prowadzi Zespół Reagowania na Incydenty Komputerowe (CERT), który monitoruje incydenty cybernetyczne i umożliwia skoordynowane reagowanie.

Na uwagę zasługuje również utworzenie Mando Conjunto del Ciberespacio (MCCE), który jest odpowiedzialny za obronę infrastruktury krytycznej. Ta jednostka wojskowa podkreśla strategiczne znaczenie, jakie Hiszpania przywiązuje do cyberbezpieczeństwa.

Hiszpania jest również aktywnie zaangażowana w międzynarodowe inicjatywy, takie jak unijna agencja ds. cyberbezpieczeństwa ENISA i Centrum Doskonałości NATO ds. współpracy w dziedzinie cyberobrony. Współpraca ta świadczy o zaangażowaniu na rzecz zbiorowego bezpieczeństwa w świecie połączonym siecią.

Znaczenie zapobiegania i świadomości

W obliczu wyrafinowanych zagrożeń, takich jak Grupa spółek Careto Zapobieganie i świadomość stają się coraz ważniejsze. Operacje Careto w imponujący sposób pokazały, że nawet zaawansowane techniczne środki ochrony można obejść za pomocą inżynierii społecznej i ukierunkowanych ataków phishingowych.

INCIBE rozpoczęło szeroko zakrojone kampanie uświadamiające skierowane zarówno do firm, jak i osób prywatnych. Kampanie te uczą podstawowych praktyk bezpieczeństwa, takich jak:

  • Rozpoznawanie prób phishingu
  • Znaczenie regularnych aktualizacji oprogramowania
  • Bezpieczna obsługa wrażliwych danych
  • Wdrożenie zasady najmniejszych przywilejów

INCIBE oferuje specjalistyczne kursy szkoleniowe dla firm, które dotyczą zagrożeń specyficznych dla branży. Szczególnie ważne jest podnoszenie świadomości na temat zaawansowanych trwałych zagrożeń (APT), takich jak Careto, które działają w sposób ukierunkowany przez długi czas.

Ironia jest oczywista: podczas gdy Hiszpania mogła wygrać Careto Group Hiszpania Podczas gdy Stany Zjednoczone wspierają obronę przed cyberatakami, chronią również swoich obywateli i firmy przed podobnymi zagrożeniami. To napięcie między zdolnościami ofensywnymi a środkami obronnymi charakteryzuje współczesną politykę cyberbezpieczeństwa wielu krajów.

"Najlepszą obroną jest nie tylko dobra zapora sieciowa, ale także wyedukowany użytkownik, który rozpoznaje zagrożenia, zanim zdążą one wyrządzić szkody".

Ekspert ds. bezpieczeństwa INCIBE

Rozwój hiszpańskiego krajobrazu cyberbezpieczeństwa pokazuje, że same środki techniczne nie wystarczą. Tylko połączenie solidnych systemów bezpieczeństwa, współpracy międzynarodowej i kompleksowej edukacji może zapewnić skuteczną ochronę przed zagrożeniami takimi jak Grupa spółek Careto.

Warunki ram prawnych

Krajobraz prawny, w którym Careto Corporate Group Hiszpania charakteryzuje się krajowymi przepisami i umowami międzynarodowymi ze znacznymi szarymi strefami. Te struktury prawne tworzą złożoną sieć przepisów, które z jednej strony mają zapewnić ochronę przed cyberatakami, ale z drugiej strony pozostawiają miejsce na działania inwigilacyjne państwa. Niespójność między oficjalnym ustawodawstwem a domniemanymi tajnymi operacjami rodzi fundamentalne pytania o praworządność w przestrzeni cyfrowej.

Hiszpańskie przepisy dotyczące cyberbezpieczeństwa

Hiszpania posiada szeroki wachlarz instrumentów prawnych do walki z cyberprzestępczością. Najważniejszym z nich jest hiszpański kodeks karny (Código Penal), która w art. 197-201 penalizuje konkretne przestępstwa przeciwko prywatności i nieuprawnionemu dostępowi do systemów komputerowych. Przepisy te były w ostatnich latach stale zaostrzane, aby dotrzymać kroku rozwojowi technologicznemu.

Równolegle obowiązuje ustawa 11/2002, która reguluje działalność hiszpańskich służb specjalnych CNI. Ustawa ta przyznaje tajnym służbom daleko idące uprawnienia do uzyskiwania informacji w imię bezpieczeństwa narodowego. Chociaż środki nadzoru teoretycznie podlegają kontroli sądowej, praktyczny nadzór często pozostaje ograniczony i nieprzejrzysty.

Wraz z wdrożeniem dyrektywy UE w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji (NIS), Hiszpania zaktualizowała swoje przepisy dotyczące cyberbezpieczeństwa w 2018 roku. Reforma ta doprowadziła do wprowadzenia bardziej rygorystycznych obowiązków w zakresie zgłaszania incydentów bezpieczeństwa i wyższych standardów ochrony infrastruktury krytycznej. Firmy i władze muszą teraz wdrażać solidniejsze środki bezpieczeństwa i zgłaszać cyberataki odpowiednim organom.

Ironia w tym kontekście jest oczywista: ten sam rząd, który wprowadza i propaguje te środki ochronne, rzekomo autoryzował ofensywne operacje cybernetyczne, takie jak te przeprowadzone przez grupę społeczną Careto w Hiszpanii. Stwarza to napięcie między deklarowanym celem ochrony własnych obywateli a domniemanym wdrażaniem operacji szpiegowskich przeciwko innym krajom i organizacjom.

Międzynarodowe porozumienia przeciwko cyberszpiegostwu

Hiszpańska firma Careto działała nie tylko w ramach krajowych, ale także międzynarodowych ram prawnych, które nie regulują cyberszpiegostwa w wystarczającym stopniu. Głównym elementem tych ram jest Konwencja Budapeszteńska o Cyberprzestępczości, którą Hiszpania ratyfikowała w 2010 roku. Konwencja ta koncentruje się jednak głównie na działalności przestępczej i w dużej mierze wyklucza podmioty państwowe.

Ta luka prawna tworzy szarą strefę, w której operacje takie jak te prowadzone przez Careto Group mogą mieć miejsce bez obawy o wyraźne konsekwencje prawne. Na poziomie UE dyrektywa w sprawie cyberbezpieczeństwa (NIS) ustanowiła standardy ochrony infrastruktury krytycznej, ale nie odnosi się bezpośrednio do szpiegostwa państwowego lub ofensywnych operacji cybernetycznych.

Grupa Ekspertów Rządowych ONZ (UN GGE) opracowała standardy odpowiedzialnego zachowania państw w cyberprzestrzeni. Nie są one jednak prawnie wiążące i opierają się na dobrowolnym przestrzeganiu. Podręczniki z Tallina dotyczące stosowania prawa międzynarodowego do operacji cybernetycznych zapewniają dodatkowe ramy dla orientacji, ale również nie mają efektu wiążącego.

Warto zauważyć, że Hiszpania aktywnie uczestniczy w międzynarodowych wysiłkach na rzecz zwalczania cyberprzestępczości. Jednym z przykładów jest operacja Talent 2025, w ramach której hiszpańskie władze współpracowały z Europolem w celu zamknięcia dwóch głównych forów cyberprzestępczych. Ta publiczna współpraca wyraźnie kontrastuje z domniemanymi tajnymi operacjami cybernetycznymi.

Ten podwójny standard nie jest jednak zjawiskiem ograniczonym do Hiszpanii, ale globalnym: wiele państw publicznie potępia cyberataki, jednocześnie potajemnie rozwijając i wdrażając podobne zdolności. Niejednoznaczność prawna na poziomie międzynarodowym pozwala państwom na przeprowadzanie ofensywnych operacji cybernetycznych bez obawy o wyraźne konsekwencje prawne.

Ramy prawne Obszar zastosowania Skuteczność przeciwko podmiotom państwowym Znaczenie dla Careto
Hiszpański kodeks karny Krajowe, prawo karne Niski (wyjątki dla służb specjalnych) Teoretycznie karalne, praktycznie chronione
Ustawa 11/2002 (CNI) Krajowy, wywiad Umożliwia nadzór państwa Mógł służyć jako podstawa prawna
Dyrektywa UE w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji Europejski, prewencyjny Niski (skoncentrowany na środkach ochronnych) Brak bezpośredniej regulacji
Konwencja w Budapeszcie Międzynarodowe prawo karne Bardzo niski (z wyłączeniem krajów) Prawie żadnych ograniczeń dla podmiotów państwowych
Normy UN GGE Globalny, normatywny Nie wiążące, tylko dobrowolne Ramy moralne, a nie prawne

Ocena prawna działalności grupy korporacyjnej Careto w Hiszpanii pozostaje zatem złożona. Podczas gdy działania te znajdują się w szarej strefie z perspektywy prawa międzynarodowego, mogą one być albo nielegalne w świetle prawa hiszpańskiego, albo objęte specjalnymi prawami wywiadowczymi. Ta ambiwalencja ilustruje wyzwania związane z regulacją prawną cyberszpiegostwa w coraz bardziej połączonym świecie.

Perspektywy na przyszłość cyberszpiegostwa

Innowacje technologiczne i zmiany geopolityczne zdefiniują nadchodzące lata cyberszpiegostwa i stworzą nowe wyzwania dla grup takich jak Careto. Cyfrowy krajobraz zmienia się z zapierającą dech w piersiach prędkością, co oznacza, że zarówno metody ataku, jak i obrony stale ewoluują. Dla podmiotów sponsorowanych przez państwo oznacza to ciągły wyścig zbrojeń w cyberprzestrzeni.

Możliwości rozwoju dla Grupy Careto

Po jej ujawnieniu w 2014 r. Careto Business Group gruntownie przemyśleć swoją strategię. Eksperci podejrzewają, że grupa początkowo zeszła całkowicie do podziemia, aby całkowicie przebudować swoją infrastrukturę i opracować nowe metody kamuflażu.

Ostatnie doniesienia sugerują, że Careto kontynuuje swoją działalność ze zmienioną taktyką, ale z zachowaniem szczególnej ostrożności. Wydaje się, że nacisk geograficzny został przesunięty na regiony o mniej zaawansowanych możliwościach cyberbezpieczeństwa - w szczególności Amerykę Łacińską i części Afryki Środkowej.

Ta zmiana lokalizacji jest prawdopodobnie strategiczną decyzją mającą na celu zminimalizowanie ryzyka ponownego odkrycia. Jednak podstawowa misja prawdopodobnie pozostaje niezmieniona: ukierunkowane pozyskiwanie strategicznie cennych informacji zgodnie z hiszpańskimi interesami geopolitycznymi.

Pod względem technologicznym Careto Business Group coraz bardziej koncentrując się na innowacyjnych metodach:

  • Bezplikowe złośliwe oprogramowanie, które nie pozostawia śladów na dyskach twardych
  • Zaawansowane techniki zaciemniania obrazu, takie jak steganografia
  • Ukierunkowane ataki na usługi w chmurze i infrastrukturę IoT
  • Metody ataku wspierane przez sztuczną inteligencję do automatyzacji i analizy danych

Modułowość i zdolność adaptacji złośliwego oprogramowania Careto sprawiły, że stało się ono wzorem do naśladowania dla innych grup APT. Cechy te staną się jeszcze ważniejsze w przyszłości, gdy systemy bezpieczeństwa staną się bardziej wyrafinowane.

Rola technologii w procesie zmian

Postęp technologiczny zasadniczo zmieni cyberszpiegostwo w nadchodzących latach. Sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe już teraz rewolucjonizują zarówno możliwości ataku, jak i obrony.

Atakujący, tacy jak Careto Group, mogą wykorzystywać sztuczną inteligencję do perfekcyjnego personalizowania wiadomości phishingowych, automatycznego identyfikowania słabych punktów i omijania zabezpieczeń w czasie rzeczywistym. Jednocześnie technologie te umożliwiają ulepszone systemy wykrywania, które mogą natychmiast rozpoznać anomalie.

Technologia Korzyści dla atakujących Korzyści dla obrońców Wpływ na cyberszpiegostwo
Sztuczna inteligencja Zautomatyzowane ataki, rozpoznawanie wzorców Wykrywanie anomalii, modele predykcyjne Bardziej złożone, trudniejsze do rozpoznania ataki
Obliczenia kwantowe Deszyfrowanie bieżących szyfrów Nowe metody szyfrowania Fundamentalna zmiana w bezpieczeństwie danych
Przetwarzanie w chmurze Większa powierzchnia ataku Scentralizowane środki bezpieczeństwa Zmiana celów ataku
Internet rzeczy Wiele niebezpiecznych urządzeń Nowe opcje monitorowania Rosnące wykładniczo wektory ataków

Rosnące rozpowszechnienie komputerów kwantowych stanowi kolejne wyzwanie. Technologia ta może potencjalnie uczynić istniejące metody szyfrowania przestarzałymi i zagrozić zarówno bezpieczeństwu wrażliwych danych, jak i stworzyć nowe możliwości zaszyfrowanej komunikacji między atakującymi.

Przetwarzanie w chmurze i fragmentacja infrastruktury IT znacznie utrudniają zabezpieczenie sieci. Dla grup takich jak Careto stwarza to nowe wektory ataków, ale także wymaga od nich dostosowania taktyki.

"Następna generacja cyberszpiegostwa nie będzie już charakteryzować się przede wszystkim wykorzystywaniem luk technicznych, ale zdolnością do identyfikowania i wykorzystywania słabości ludzkich i organizacyjnych".

Dr Elena Martínez, ekspert ds. cyberbezpieczeństwa

Rozwój Internetu rzeczy (IoT) wykładniczo zwiększa powierzchnię ataku. Wiele z tych urządzeń zostało opracowanych przy minimalnych środkach ostrożności, co czyni je łatwymi celami. Dla podmiotów państwowych, takich jak hiszpańskie władze rzekomo stojące za Careto, stanowi to zarówno nowe możliwości, jak i nowe wyzwania.

Jeśli chodzi o przyszłość cyberszpiegostwa, wyłania się obraz, w którym sukces zależy w mniejszym stopniu od indywidualnych przełomów technicznych, a bardziej od zdolności do ciągłego dostosowywania i umiejętnego łączenia różnych technologii. The Careto Business Group już udowodniła, że posiada tę umiejętność - cechę, która może również zapewnić jej sukces w przyszłości.

Wnioski i zalecenia dotyczące działań

Rewelacje dotyczące Careto Group Hiszpania stanowią istotny punkt zwrotny w rozumieniu cyberszpiegostwa kierowanego przez państwo. Zaawansowanie techniczne i ukierunkowane podejście tej operacji, która prawdopodobnie była kontrolowana przez hiszpańskie służby specjalne, pokazuje, że demokracje zachodnioeuropejskie są również aktywnymi uczestnikami globalnej wojny cybernetycznej.

Podsumowanie najważniejszych punktów

Na stronie Hiszpańska grupa Careto jest doskonałym przykładem wyrafinowanych ataków APT. Wybór celów - w szczególności Kuby i Gibraltaru - wyraźnie odzwierciedla hiszpańskie interesy geopolityczne. Szybka reakcja po ujawnieniu ataku i zastosowane zaawansowane techniki wskazują na znaczne zasoby państwowe. Sprawa ta rodzi krytyczne pytania o podwójne standardy państw zachodnich, które potępiają cyberataki, a jednocześnie same rozwijają zdolności ofensywne.

Wskazówki dotyczące wzmocnienia indywidualnego cyberbezpieczeństwa

W obliczu takich zagrożeń niezbędne są praktyczne środki ochronne:

Zachowaj czujność w przypadku wiadomości e-mail z linkami lub załącznikami, nawet jeśli wydają się pochodzić od zaufanych nadawców. Zawsze aktualizuj systemy operacyjne i programy, ponieważ Careto Group Spain wykorzystuje znane luki w zabezpieczeniach. Aktywuj uwierzytelnianie dwuskładnikowe dla ważnych kont i szyfruj poufne dane.

Regularnie twórz kopie zapasowe najważniejszych danych i korzystaj z usług VPN, aby chronić swoje działania online. Rozwijaj zdrową nieufność wobec nietypowych interakcji online, ponieważ inżynieria społeczna pozostaje głównym wektorem ataku. Bądź na bieżąco z aktualnymi zagrożeniami dzięki blogom poświęconym bezpieczeństwu lub ostrzeżeniom władz, takich jak BSI.

Historia hiszpańskiej grupy Careto uczy nas, że granice między przyjacielem a wrogiem stają się coraz bardziej rozmyte w erze cyfrowej - co ma kluczowe znaczenie dla naszego bezpieczeństwa cyfrowego.

FAQ

Czym jest Grupa Careto i skąd wzięła się jej nazwa?

Grupa Careto to wyrafinowana grupa hakerów, która według byłych pracowników Kaspersky była rzekomo kontrolowana przez hiszpański rząd. Nazwa "Careto" pochodzi od hiszpańskiego słowa oznaczającego "maskę" lub "brzydką twarz". Grupa została odkryta w 2014 roku i jest jednym z najbardziej zaawansowanych podmiotów cyberszpiegowskich na świecie.

Co odróżnia cyberszpiegostwo od zwykłej cyberprzestępczości?

Cyberszpiegostwo odnosi się do ukierunkowanego i zazwyczaj niejawnego pozyskiwania poufnych informacji za pomocą środków cyfrowych. W przeciwieństwie do zwykłej cyberprzestępczości, która często ma podłoże finansowe, cyberszpiegostwo zwykle ma cele strategiczne, polityczne lub gospodarcze. Grupa Careto reprezentuje szczególnie wyrafinowany przypadek cyberszpiegostwa kierowanego przez państwo.

Kiedy grupa Careto stała się aktywna i jak została odkryta?

Historia Grupy Careto rozpoczyna się co najmniej w 2007 roku, kiedy to rozpoczęła ona swoje pierwsze wykrywalne operacje cybernetyczne. Grupa była w stanie działać niewykryta przez ponad siedem lat. Decydujący punkt zwrotny nastąpił w 2014 r., kiedy eksperci ds. bezpieczeństwa z Kaspersky odkryli podejrzany ruch sieciowy i po dokładniejszym zbadaniu zidentyfikowali nieznaną wcześniej grupę.

Jakie cele realizowała hiszpańska grupa Careto?

Grupa Careto wyraźnie dążyła do osiągnięcia celów geopolitycznych i strategicznych, które były uderzająco zbieżne z interesami polityki zagranicznej Hiszpanii. Szczególnie uderzające było skupienie się na Kubie, gdzie sieć rządowa służyła nawet jako "Pacjent Zero" w dochodzeniu Kaspersky, oraz na Gibraltarze, terytorium, do którego rości sobie prawo Hiszpania i które znajduje się pod kontrolą Wielkiej Brytanii.

Jakie są powiązania między Careto Group a hiszpańskim rządem?

Według doniesień TechCrunch, byli pracownicy Kaspersky potwierdzili w 2025 r., że wewnętrznie "nie ma uzasadnionych wątpliwości", że za Careto stoi hiszpański rząd. W szczególności uważa się, że hiszpańska agencja wywiadowcza CNI (Centro Nacional de Inteligencia) jest siłą kontrolującą. Ocena ta opiera się na profesjonalizmie operacji, wykorzystanych zasobach i strategicznej orientacji celów.

Jakie dowody wskazują na powiązania z hiszpańskim rządem?

Wskazówki są wielorakie: kod źródłowy złośliwego oprogramowania zawierał liczne hiszpańskie terminy, wybór celu (Kuba, Gibraltar) wyraźnie odzwierciedla hiszpańskie interesy geopolityczne, wyrafinowanie techniczne wskazuje na znaczne zasoby, a profesjonalne zachowanie po ujawnieniu (błyskawiczne wycofanie i usunięcie wszystkich śladów) przemawia za operacją kontrolowaną przez państwo.

Jakie możliwości techniczne charakteryzowały złośliwe oprogramowanie Careto?

Grupa Careto wykorzystywała wyrafinowane technicznie złośliwe oprogramowanie, które należało do najbardziej zaawansowanych w swoim czasie. Jego kluczowe cechy to modułowa architektura, wieloplatformowa funkcjonalność (Windows, Linux, macOS), wszechstronne możliwości monitorowania (rejestrowanie naciśnięć klawiszy, przechwytywanie zaszyfrowanej komunikacji, robienie zrzutów ekranu) oraz wykorzystanie exploitów zero-day, w tym luk we własnym oprogramowaniu antywirusowym Kaspersky.

W jaki sposób grupa Careto przeprowadziła swoje ataki?

Metodologia ataku zazwyczaj rozpoczynała się od spear phishingu - ukierunkowanych wiadomości e-mail specjalnie dostosowanych do odbiorców i rzekomo pochodzących z hiszpańskich gazet. E-maile te zawierały odsyłacze do zwodniczo realistycznie wyglądających stron internetowych. Gdy tylko ofiary kliknęły na te linki, złośliwe oprogramowanie zostało zainstalowane w tle, często poprzez wykorzystanie nieznanych wcześniej luk w zabezpieczeniach (exploity zero-day).

Które organizacje i kraje zostały zaatakowane przez Grupę Careto?

Grupa Careto celowała w szeroki zakres strategicznie ważnych organizacji w co najmniej 31 krajach. Głównym celem były instytucje rządowe (szczególnie na Kubie i Gibraltarze), misje dyplomatyczne, instytuty badawcze, firmy energetyczne, aktywiści i organizacje społeczeństwa obywatelskiego. Zasięg geograficzny obejmował Amerykę Łacińską, Europę i Afrykę Północną.

Jak społeczność międzynarodowa zareagowała na rewelacje dotyczące Careto?

Reakcje były mieszane. W społeczności zajmującej się cyberbezpieczeństwem poruszenie wywołała świadomość, że zachodnie demokracje również wykorzystują zaawansowane zdolności cyberszpiegowskie. Międzynarodowa reakcja dyplomatyczna była stonowana - co wskazuje, że cyberszpiegostwo jest obecnie uważane za powszechną praktykę wśród państw. Jednak dla krajów, których dotyczyły te doniesienia, nadwyrężyły one dwustronne stosunki z Hiszpanią.

Czy możesz podać konkretny przykład ataku Careto?

Jeden z ujawnionych przypadków dotyczy ataku na kubańską sieć rządową. Atak rozpoczął się od wiadomości phishingowej rzekomo pochodzącej z hiszpańskiej strony informacyjnej. Zainstalowane złośliwe oprogramowanie pozostawało niewykryte przez ponad dwa lata i gromadziło korespondencję dyplomatyczną, wewnętrzne dokumenty polityczne i informacje o członkach ETA na Kubie. Inny przypadek dotyczył firmy energetycznej w Algierii, gdzie grupa poszukiwała informacji na temat kontraktów na dostawy gazu.

Jakie wnioski można wyciągnąć z operacji Careto?

Najważniejsze wnioski są następujące: Granice między "dobrymi" i "złymi" aktorami w cyberprzestrzeni zacierają się; jednoznaczne przypisanie do podmiotów państwowych często pozostaje trudne; szpiegostwo kierowane przez państwo wyraźnie różni się od cyberprzestępczości motywowanej finansowo; warstwowe podejście do bezpieczeństwa jest niezbędne; a profesjonalizm operacji kierowanych przez państwo utrudnia pociągnięcie takich podmiotów do odpowiedzialności.

Jak zorganizowana jest infrastruktura cyberbezpieczeństwa w Hiszpanii?

Główna odpowiedzialność za zwalczanie cyberprzestępczości spoczywa na Guardia Civil i Policía Nacional. Na poziomie krajowym, Instituto Nacional de Ciberseguridad (INCIBE) odgrywa centralną rolę w zapobieganiu, wykrywaniu i reagowaniu na zagrożenia cybernetyczne. Na szczeblu wojskowym Hiszpania utworzyła Mando Conjunto del Ciberespacio (MCCE). Hiszpania aktywnie uczestniczy również w inicjatywach międzynarodowych, takich jak unijna agencja ds. cyberbezpieczeństwa ENISA i Centrum Doskonałości NATO ds. współpracy w dziedzinie cyberobrony.

Jakie są środki zapobiegawcze przeciwko atakom takim jak te przeprowadzane przez Careto Group?

W Hiszpanii INCIBE rozpoczęło szeroko zakrojone kampanie uświadamiające, które uczą podstawowych praktyk bezpieczeństwa, takich jak rozpoznawanie prób phishingu, regularne aktualizacje oprogramowania i bezpieczne obchodzenie się z wrażliwymi danymi. Szczególnie ważne dla firm są: rozpoznawanie nietypowej aktywności sieciowej, wdrażanie zasady najmniejszych przywilejów i opracowywanie planów reagowania na incydenty.

Jaka jest sytuacja prawna dotycząca cyberszpiegostwa w Hiszpanii?

Ramy prawne są złożone. Z jednej strony Hiszpania posiada kompleksowe przepisy dotyczące zwalczania cyberprzestępczości w swoim kodeksie karnym. Z drugiej strony istnieją szare strefy prawne dotyczące nadzoru państwowego. Ustawa 11/2002 reguluje działalność hiszpańskiej służby wywiadowczej CNI i przyznaje jej daleko idące uprawnienia. Inwigilacja teoretycznie podlega kontroli sądowej, ale w praktyce nadzór jest ograniczony.

Które umowy międzynarodowe regulują cyberszpiegostwo?

Konwencja budapeszteńska o cyberprzestępczości koncentruje się głównie na działalności przestępczej i w dużej mierze wyklucza podmioty państwowe. Dyrektywa UE w sprawie bezpieczeństwa cybernetycznego (NIS) nie odnosi się bezpośrednio do szpiegostwa państwowego. Grupa ekspertów rządowych ONZ opracowała standardy odpowiedzialnego zachowania państwa w cyberprzestrzeni, ale nie są one prawnie wiążące. Podręczniki Tallińskie zapewniają ramy stosowania prawa międzynarodowego do operacji cybernetycznych, ale nie są wiążące.

Jak Grupa Careto może rozwijać się w przyszłości?

Po zdemaskowaniu w 2014 r. grupa początkowo wycofała się, ale najnowsze doniesienia wskazują na kontynuację działań ze zmienioną taktyką. Eksperci podejrzewają gruntowną przebudowę infrastruktury, przeniesienie się do regionów o mniej zaawansowanych możliwościach cyberbezpieczeństwa oraz zwiększone wykorzystanie bezplikowego złośliwego oprogramowania i zaawansowanych technik zaciemniania. Grupa mogłaby również skorzystać z rozwoju w dziedzinie sztucznej inteligencji.

Jakie zmiany technologiczne będą kształtować przyszłość cyberszpiegostwa?

Sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe zrewolucjonizują zarówno możliwości ataku, jak i obrony. Komputery kwantowe mogą sprawić, że istniejące metody szyfrowania staną się przestarzałe. Przetwarzanie w chmurze i fragmentacja infrastruktury utrudniają zabezpieczanie sieci. Rozwój Internetu rzeczy (IoT) znacznie rozszerza powierzchnię ataku. Dla podmiotów państwowych oznacza to ciągły wyścig zbrojeń między możliwościami ataku i obrony.

Czym jest Grupa Careto?

Termin "Careto Group" jest alternatywną nazwą dla grupy hakerskiej Careto. Nie jest to legalna firma, ale przykrywka dla grupy cyberszpiegowskiej rzekomo kontrolowanej przez hiszpańskie służby specjalne. Nazwa ta podkreśla zorganizowany, profesjonalny charakter grupy, która miała strukturę firmy.

Jak mogę osobiście chronić się przed atakami takimi jak te przeprowadzane przez Careto Group?

Podstawowe środki ochronne obejmują: czujność wobec prób phishingu, regularne aktualizowanie systemów operacyjnych i aplikacji, korzystanie z uwierzytelniania dwuskładnikowego, szyfrowanie wrażliwych danych, regularne tworzenie kopii zapasowych, korzystanie z VPN i zdrowa nieufność wobec nietypowych interakcji online. Powinieneś także być na bieżąco z aktualnymi zagrożeniami, korzystając z blogów poświęconych bezpieczeństwu lub ostrzeżeń krajowych organów ds. cyberbezpieczeństwa.
DSB buchen
pl_PLPolski